Riboflavin (B2 vitamini) bir çox həyati fermentin koenzimidir və zülal, yağ və karbohidrat metabolizmasında iştirak edən suda həll olunan, bioloji cəhətdən aktiv bir maddədir. Vitamin B2 də glutation reduktaz üçün kofaktor rolunu oynayır və aktivliyini artırır. Eritrositlərin bütövlüyünün meydana gəlməsi və qorunması, əkscisimciklərin sintezi, böyümə prosesləri, toxuma tənəffüsü üçün lazımdır. A vitamini B2 ilə birlikdə selikli qişanın bütövlüyünü təmin edir. Həm də dəmirin və B6 vitamininin qidadan udulmasını artırır, göz yorğunluğunu aradan qaldırır və kataraktın qarşısını alır. Riboflavin preparatları dəri xəstəlikləri, gec sağalan yaraların, göz xəstəlikləri, şəkərli diabet, anemiya, qaraciyər sirozu və bağırsaq patologiyalarının müalicəsində istifadə olunur.
B2 vitamini insan orqanizminə qida ilə daxil olur. Süd, taxıl, qaraciyər, böyrək, tərəvəz,badamda olur. E101 qida boyası kimi də istifadə olunur. Riboflavin bədəndə toplanmır, buna görə gündəlik qəbuluna ehtiyac var.
Qanda riboflavinin səviyyəsi dərmanın parenteral tətbiqi ilə, məhsullardakı və ya yüksək tərkibli qida əlavələri ilə artırıla bilər, lakin artıqlığı böyrəklər vasitəsi ilə tez aradan qaldırılır. Sidikdə yüksək miqdarda B2 vitamini onu parlaq sarı rəngə çevirir. Riboflavinin yüksək dozalarda belə toksik xüsusiyyətləri yoxdur.
Yetkin insanın riboflavin üçün gündəlik tələbatı 1.1-1.3 mq (hamilə qadınlarda 1.6 mq) təşkil edir.
Vitamin B2 çatışmazlığı (ariboflavinoz) pellagra (niasin çatışmazlığı) ilə bəzi klinik oxşarlıqlara malikdir. Simptomlar arasında seboreik dermatit və kobud səpkili dəri (xüsusən də üzdə), cheilosis (qırmızı, şişmiş, dodaqlarda çatlar), bucaq stomatiti (ağız künclərində çatlaqlar) və anal və vainal bölgələrdə, oynaqlarda oxşar lezyonlar ola bilər. Bundan əlavə, normoxromik normositik anemiya, sinir xəstəlikləri, əzələ zəifliyi və ayaqlarda ağrı meydana gələ bilər.
- Analiz dirsək venasından götürülmüş qan nümunəsində yoxlanılır.
- Analiz 8-14 saat aclıqdan sonra verilməlidir. Su içmək olar.
- Yüngül qida qəbul olunubsa, ən tez 4 saat sonra analiz vermək olar.
- Bədəndə B2 vitamini çatışmazlığını təyin etmək.
- Riboflavin çatışmazlığının klinik təzahürləri zamanı: ağız künclərində qızartı və çatlar, seboreik dermatit, ağrılı qırmızı dil.
- Həzm sisteminin xroniki xəstəlikləri və malabsorbsiya sindromu üçün.
- Riboflavinin səviyyəsini azaldan dərmanların uzun müddət istifadəsi ilə (trisiklik antidepresanlar, barbituratlar).
Riboflavin səviyyəsinin artmasının səbəbləri:
- riboflavinin parenteral tətbiqi, tərkibində olan dərmanların qəbulu.
Riboflavin səviyyəsinin azalma səbəbləri:
- riboflavin tərkibli qidaların kifayət qədər qəbul edilməməsi;
- mədə-bağırsaq traktının xroniki xəstəlikləri, malabsorbsiya sindromu;
- riboflavin antaqonistlərinin qəbulu;
- alkoqolizm.
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
- Riboflavin etanol, barbituratlar, fenotiazin, trisiklik antidepresanlar
- Probenesid və antixolinerjiklər riboflavinin bağırsaqlardan qan dövranına keçidini artıra bilər.