E vitamini, bütün digər vitaminlər kimi, bədənin normal işini davam etdirməsi üçün mütləq lazımdır. Yağda həll olunan ən vacib vitaminlərdən biridir və bədəndə qaraciyərdə saxlanılır.
Vitamin E güclü antioksidandır və orqanizmi həm zəhərli təsirlərdən, həm də sərbəst radikallardan qoruyur və daha güclü hüceyrə quruluşu təmin edir. Xalq arasında pis xolesterol adlanan LDL xolesterolunun oksidləşməsinin qarşısını alaraq xərçəng və buna bənzər pis xəstəliklərdən qoruyur.
E vitamini çatışmazlığı daha az inkişaf etmiş populyasiyada və tarazsız qidalanma olanlarda daha çox görülür. Vitamin E immuniteti gücləndirməkdə xüsusilə təsirlidir, saç və dəri sağlamlığı üçün də vacibdir və antioksidan xüsusiyyətləri sayəsində müxtəlif xərçəng növlərinə qarşı qoruyur.
E vitamini, tokoferol və tokotrienol kimi 8 birləşmədən ibarət olan bir vitamindir. Təbiətdəki tokoferolun quruluşunda daha çox rast gəlinir.
- Analiz dirsək venasından götürülmüş qan nümunəsində yoxlanılır.
- Analiz 8-14 saat aclıqdan sonra verilməlidir. Su içmək olar.
- Yüngül qida qəbul olunubsa, ən tez 4 saat sonra analiz vermək olar.
- Əzələ, sinir xəstəlikləri, hemoliz, zəif hamiləlik, görmə zəifliyi səbəbi olaraq vitamin E çatışmazlığının diaqnozu üçün.
- Trombositopatiya, qan laxtalanma pozğunluqlarında artıq E vitamini diaqnozu üçün.
- E vitamini çatışmazlığına səbəb olan vəziyyətin şiddətini qiymətləndirmək və hipovitaminozla əlaqəli ağırlaşmaların qarşısını almaq (oksigenasiyanın pozulması, yeni doğulmuş körpələrdə qaraciyər və öd sisteminin funksiya və ya quruluşu, malabsorbsiya sindromu)
- Ataksiya, hərəki və hissi neyropatiya, dizartriya, hemolitik anemiya, uşaq düşükləri, görmə pozğunluğu ilə.
- Qan laxtalanma pozğunluqları, trombositopatiyalar.
- Bədənin vitamin profilinin hərtərəfli qiymətləndirilməsinin bir hissəsi kimi.
- Hipovitaminozun qarşısını almaq vacib olan hallarda (hamiləlik, laktasiya).
- Malabsorbsiya sindromu, qaraciyər və öd sistemi xəstəlikləri ilə.
E vitamininin səviyyəsinin artması səbəbləri:
- qida ilə həddindən artıq qəbul,
- E vitamini olan preparatların həddindən artıq dozası
E vitamini səviyyəsinin azalma səbəbləri:
- qida ilə bağlı çatışmazlıq,
- bəzi anadangəlmə və qazanılmış patologiyalar səbəbiylə bağırsaqlarda E vitamininin az miqdarda sorulması,
- Nəqliyyat zülallarının çatışmazlığı ilə əlaqəli E vitamini nəqli xəstəlikləri.
Nəticəyə nə təsir edə bilər?
Tədqiqat başlamazdan əvvəl multivitamin komplekslərinin və E vitamininin hazırlanmasının ləğvi barədə həkimlə razılaşmaq lazımdır