Клинический анализ крови: общий анализ, лейкоформула, БЕЗ СОЭ

Hemoqlobin konsentrasiyasının azalması

Birincili və ikincili eritrositozlar (tənəffüs və ürək-damar sisteminin xəstəliklərində, böyrəklərin polikistozu zamanı)

Eritremiya Dehidratasiya(diareya,qusma,həddindən tərlənmə, diabet, yanıqlarda, peritonitlərdə

Haddindənən artıq fiziki gərginlik və həyəcan

Uzun müddət hündür yüksəkliklərdə olması

Siqaret çəkmə(funksional cəhətdən qeyri aktiv HbCO əmələ gəlməsi)

Bütün növ anemiyalar ilə bağlı:

Qan itkiləri

Qan əmələgəlmə funksiyasının pozulması

Qanın parçalanmasının artması

Hiperhidrotasiya

Hematokrit səviyyəsi yuxarıdır

Hematokrit səviyyəsi aşağıdır

Eritrositozlar:

-Birincili(eritremiya)

-Müxtəlif genezi olan hipoksiyalar

-Eritropoetinin həddindən artıq ifrazatı ilə müşayiət olunan böyrək törəmələri.

-Böyrəklərin polikistozu və hidronefrozu zamanı

-Dövrə edən plazma həcminin azalması (yanıqlarda,peritonitlərdə və s.)

-Dehidratasiyalarda

Anemiyalar:

Dövrədə olan qanın həcmi artması

-Hamiləlik zamanı(ikinci üçayliq)

-Hiperproteinemiyalar

-Hiperhidratasiya

-Hematokritin dəyişilməsi ilə müşayiət olunan xəstəliklər və vəziyyətlər

Əsas patogenetik qruppalar

Kliniki formaları

Mütləq eritrositozlar:

birincili

ikincili(simptomatik)

-hipoksiya ilə əlaqəli

-eritropoetinin həddindən artıq ifrazatı ilə əlaqəli

----Orqanizmdə həddindən artıq adrenokortikosteroidlərin və androgenlərin əmələ gəlməsindən

Nisbi eritrositozlar

Qanın qatılaşmasından və plasentar transfuziya nəticəsi olaraq qarışıq eritrositoz

Eritremiya

Ağ ciyər xəstəlikləri,ürək qüsurları,anomal hemoqlobinlərin əmələ gəlməsi,yüksək fiziki gərginlik, uzun müddət hündür yüksəkliklərdə olması,piylənmə

Böyrəklərin parenximasının kanseri,böyrəklərin hidronefrozu və polikistozu,qara ciyər parenximasının kanseri,xoş xassələ ailəvi eritrositoz

Kuşinq sindromu,feoxromasitoma,

Hiperaldosteronizm

Dehidrotasiyalarda,emosional gərginlik,alkoqolun qəbulu,hipertenziya

Yenidoğulmuşların fizioloji eritrositozlar.

                     MCV  yuxarı olması:

                        MCV aşağı olması

-B12 vitamin defisitli və fol turşusu defisitli anemiyalarda

-Aplastik anemiyalarda

-Qara ciyər xəstəlikləri

-Hipotireoz

-Autoimmun anemiyalar

-Siqaret çəkmə və alkoqolun qəbulu.

-Dəmir defisitli anemiya

-Xroniki xəstəliklər zamanə anemiyalar

-Talassemiya

-Hemoqlobinopatiyalar zamanı bəzi anemiyalar

                              Yüksəlməsi

MCHC aşağı olması <31g/dl

Hiperxrom anemiyalar

-Sferositoz,ovalositoz

-Su-duz mübadiləsinin hiperosmolyar pozulmaları.

Hipoxrom anemiyalar

-Dəmir defisitli

-Sideroblast

-Talassemiyala

Su-duz mübadiləsinin hipoosmolyar pozulmaları

Göstəricilər

MCV normadan aşağı

(mikrositar)

MCV normada

(normositar)

MCV normadan yuxarı

(makrositar)

RDW normada

(homogen)

RDW normadan yuxarı

(heterogen)

b-Talassemiya

Xroniki xəstəliklər

Dəmir defisiti

-Xroniki xəstəliklər

-Kəskin qan itkisi

-Hemolitik anemiya(krizdən kənar

-Dəmir və vitamin çatışmamazlığı

-Hemoqlobinpatiyalar

-Miyelodisplastik sindromu

-Miyelofibroz

Qara ciyər xəstəlikləri

-Aplastik anemiyalar

-B 12- və fol turşusu çatışmamazlığı

-Hemolitik kriz

-Eritrositlərin agglutinasiyası

-Leykositoz>50.0*10^9/l

             Retilulositlərin artması

          Retikulositlərin azalması

Qan axma və ya eritrositlərin parçalanması (3-6 dəfə yüksəlir)

Hemolitik anemiyalar (300%-a qədər)

B12 vitaminin çatışmamazlığının müalicəsi (müalicənin 5-8-ci günə olan retilositar kriz (200%-ə qədər yüksələ bilər.

Dəmir tərkibli preparatları ilə dəmirdefisitli anemiyanın effektiv müalicəsi(8-12-ci gün)

Talassemiya

Malyariya

Digər hematoloji xəstəliklər(polisetemiya,sümük iliyinə olan kanser metastazları)

Kəskin oksigen  çatışmamazlığı.

Aplastik anemiya

Hipoplastik anemiya

Müalicə olunmamış B12 defisitli anemiya.

Qan yaranma orqanların autoimmun xəstəlikləri.

Alkoqolizm

Kanserin sümüyə olan metastazları

Miksedema

Böyrək xəstəlikləri

Trombositlərin konsentrasiyası yuxarı olması:

Trombositlərin konsentrasiyası aşağı olması:

-fiziki gərginlik

-kəskin və xroniki iltihab xəstəlikləri

-hemolitik anemiyalar

-kəskin və xroniki qan itkisi nəticəsi kimi olan anemiyalar

-cərrahi əməliyyatlardan sonrası vəziyyətlər

-splenektomiyadan sonrakı vəziyyət

-onkoloji xəstəliklər,o cümlədən hemoblastozlar

-hamiləlik

-B12 vitamin və fol turşusu çatışmamazlığı

-aplastik anemiyalar

-virus və bakterial infeksiyalar

-trombositlərin əmələ gəlmə funksiyasını əks təsir göstərən dərman preparatları

-irsi trombositopeniyalar

-splenomeqaliya

-autoimmun xəstəliklər

-keçirdiyi iri hemotransfuziyalardan sonrakı vəziyyət.

MPV artıb

MPV azalıb

İdiopatik trombositopenik purpur

Bernar-Sulye makrositar trombositodistrofiya

Mey-Haqlin anomaliyası

Posthemorragik anemiyalar

Viskott-Oldriç sindromu

               Leykositoz (leykositlərin artması)

              Leykopeniya (leykositlərin artması)

Yoluxucu   xəstəliklər (bakteriya, göbələk, virus və s.)

İltihab vəziyyətlər

Bədxassəli törəmələr

Travmalar

Leykozlar

Uremiya

Adrenalin və steroid hormonların təsiri

*Sümük iliyinin aplaziya və hipoplaziyası

*Sümük iliyinin kimyəvi prepararlarnan və dərmanlarnan zədələnməsi

*Hipersplenizm(birincili və ikincili)

*Kəskin leykozlar

*Miyelofibroz

*Miyelodisplastik sindromlar

*Plazmositoma

*Yenitörəmələrin sümük iliyinə olan metastazları

*Addison-Birmer xəstəliyi

*Sepsis

*Tif və paratif

*Anafilaktik şok

*Kollagenozlar

*Dərman preparatların istifadəsi nəticəsində (sulfanilamid antibiotiklər, qeyri steroid iltihab əleyhinə preparatlar, tireostatiklər, epilepsiya əleyhinə preparatlar, qıcolma əleyhinə preparatlar)

                             Neytrofilyoz

                          Neytropeniya

Kəskin bakterial infeksiyalar:

-lokal(absess,osteomiyelit,kəskin appendisit,kəskin otit,pnevmoniya,kəskin piyelonefrit, salpingit,meningit(irinli və vərəmli),tonzillit,kəskin xolesistit,tromboflebit və s.)

-yayılmış(sepsis,peritonit,plevral empiyema,skarlatina,vəba və s.)

Toxumaların iltihabı və nekrozu

-miokardın infarktı,iri yanıqlar,qanqrena,tez böyüyən bədxassəli yenitörəmə(dağılmasında),

düyünlü periarteriit,kəskin revmatizm.

Ekzogen intoksikasiyalar

-qurguşun,ilən zəhəri,vaksinalar(özgə zülal),bakterial

Endogen intoksikasiyalar

-uremiya,diabetik asidoz,podaqra,eklampsiya,Kuşinq sindromu

Dərman təsiri

-kortikosteroidlər,heparin,asetilxolin)

Miyeloproliferativ xəstəliklər(xroniki miyeloleykoz,eritremiya)

Kəskin hemorragiyalar

Keçirilən operativ müdaxilələrdən sonra

Digər(stress,fiziki gərginlik)

Bakterial infeksiyalar (tif,paratif,tulyaremiya,bruselyoz,kəskin bakterial endokardit,miliar vərəm)

Virus infeksiyaları(infeksion hepatit,qripp,qızılca,məxmərək)

Miyelotoksik təsiri və granulositlərin supresiyası:

-ionlaşmış şualanma

-kimyəvi aqentlər(benzol,anilin və s.)

-sitostatiklər və immundepressantlar

-B12 vitamin və fol turşusunun çatışmamazlığı

-kəskin leykoz,aplastik anemiya

İmmun aqranulositoz:

-hapten(dərman preparatlarına hiperhəssaslıq)

-autoimmun(qurd eşənəyi,revmatoid artrit,xroniki limfoleykoz)

-izoimmun(yenidoğulmuşlarda,posttransfuzion)

Toxumalarda yenidən bölmə və sekvestrasiyası:

-anafilaktik şok

-müxtəliv mənşəli splenomeqaliya

İrsi formalar(siklik neytropeniya,ailəvə hoş xassəli xroniki neytropeniya,Kostmann neytropeniyası.

Yaşlı və zəif insanlarda uzun müddətli infeksiyalardan sonra.

Dərman prepatları:

-Antibiotiklər,virus əleyhinə preparatlar,psixotrop,

antihistamin,qıcolma əleyhinə preparatlar,qeyri steroid iltihab əleyhinə preparatlar.

-Anemiyalar

-Tireotoksikoz

Əsas səbəblər

Kliniki formalar

Allergik xəstəliklər

Parazit invaziyası

Yörəmələr

İmmunçatışmazlıqlar

Birləşdiricitoxumaların xəstəlikləri

Bəzi yoluxucu xəstəliklərin kəskin fazalarında

Ağ ciyər xəstəlikləri

Bronxial astma, dəhliz qızdırma,  allergik dermatit, dərman allergiyası

Askaridoz,toksokaroz,trixinellyoz,exinokokkoz, şistosomoz,filyarioz,strongiloidoz,opistorxoz,ankilostomidoz,lyamblioz

Hemoblastozlar(kəskin leykozlar,xroniki miyeloleykozlar,eritremiyalar, limfomalar,limfogranulematoz),digər şişlər (xüsusilə metastaz və nekroz ilə)

Viskott-Oldriç sindromu

Düyünlü periarteriit,revmatoid artrit

Su çiçəyi,vərəm,mononukleoz,qonoreya

Sarkoidoz,ağ ciyərin eozinofil pnevmaniyası, Lanqerhans hüceyrələrdən olan histiositoz,eozinofil plevrit,eozinofilli infiltrat(Lefler xəstəliyi)

                      Mütləq limfositoz

                   Mütləq limfopeniya

Virus infeksiyası

Kəskin yoluxucu limfositoz

Göy öskürək

İnfeksion mononukleoz

Kəskin viruslu hepatitlərdə

Sitomeqalovirus infeksiyası

Limfatik sistemin xəstəlikləri:

Xroniki limfoleykoz

Valdenstrem makroqlobulinemiyası

Ağır zəncirlərin xəstəliyi

Bəzi dərman preparatların təsiri:levodopa,fenitoin,valproik turşusu,narkotik analqetiklər.

Tetraxloretan,qurğuşun,arsen,karbon disulfid ilə ağır zəhərlənmələr.

Pansitopeniya

Kortikosteroidlərin,sitostatiklərin qəbulu

Ağır virus xəstəlikləri

Bədxassəli yenitörəmələr

İkincili immun çatışmamazlıqları

Böyrək çatışmamazlıqı

Qan dövranın çatışmamazlıqı

Aplastik anemiyalar

Limfanı bağırsaqdan itirilməsi

Sistemli qurd eşənəyi

Rentgen şualanma

Onkoloji xəstəliklərin terminal fazası

Miliar vərəmi

Limfoqranulematoz

Əsas səbəblər

Kliniki formalar

İnfeksiyalar

Qranulematozlar

Qan xəstəlikləri

Kollaqenozlar

Septik endokardit, kəskin infeksiyalardan sonra sağalması, viruslu (infeksion mononukleoz),  göbələkli, rikketsioz və protozoy infeksiyalar (malyariya, leyşmanioz, kala-azar)

Vərəm, sifilis, bruselyoz, sarkoidoz, xoralı kolit, enterit

Kəskin monoblast və miyelomonoblat leykoz, xroniki monositar, miyelomonositar və miyeloleykoz, limfoqranulematoz

Sistemli qurd eşənəyi,revmatoid artrit,düyünlü periarteriit.

                             EÇS artıb

                          EÇS ləngiyir

Hamiləlik,doğuşdan sonrakı dövr,menstruasiyalar

Müxtəlif etiologiyası olan iltihabi xəstəliklər

Paraproteinemiyalar(çoxsaylı miyelomalar,Valdenstrem xəstəliyi)

Yenitörəmələr xəstəlikləri(karsinoma,sarkoma,kəskin leykoz,limfoqranulematoz,limfoma)

Birləşdirici toxumaların xəstəlikləri

Qlomerulonefrit,böyrəklərin amiloidozu,uremiya

Ağır infeksiyalar

Miokardın infarktı

Hipoproteinemiyalar

Anemiyalar

Hipo- və hipertireoz

Daxili qanaxmalar

Hiperfibrinogenemiya

Hiperxolesterinemiya

Hemorragik vaskulit

Revmatoid artrit

Dərmanların təsiri:morfin,dekstran,metildofa,A vitamini.

Eritremiya və reaktiv eritrositozlar

Qan dövranın aşkar çatışmamazlığı

Epilepsiya

Oraqvai anemiya

Hemoqlobinpatiya C

Hiperproteinemiya

Hipofibrinogenemiya

Viruslu  və mexaniki hepatitlər(qanda öd turşuların toplanması nəticəsində)

Nevrozlar

Kalsiy xloridin,salisilatların və civə preparatların qəbulu.