Hər birimiz siqaret çəkməyin zərərli olduğunu bilirik. Lakin bəzən bu zərərin bədənimizə nə qədər dərin və hərtərəfli təsir etdiyini tam dərk etmirik. Siqaretin zərərləri tək bir orqanla məhdudlaşmır; o, sanki bədənin bütün sistemlərinə zərbə vuran bir zəncirvari reaksiyadır. Gəlin, bu vərdişin hansı xəstəliklərə yol açdığını və siqaretdən imtina etməklə nələri geri qazana biləcəyinizi ətraflı araşdıraq.
Siqaretin ağciyər və tənəffüs sistemi xəstəliklərinə təsiri
Tütün tüstüsü bədənə birbaşa ağciyərlərimiz vasitəsilə daxil olur. Buna görə də, siqaretin ən dağıdıcı təsiri məhz tənəffüs sistemində görünür.
Ağciyər Xərçəngi (Ağciyər Xərçəngi): Təəssüf ki, ağciyər xərçəngi hallarının əksəriyyəti birbaşa siqaretlə əlaqələndirilir. Tüstüdəki yüzlərlə zərərli maddə ağciyər hüceyrələrinin DNT-sini zədələyir və nəzarətsiz çoxalmasına səbəb olur.
Əlamətlər: Ağciyər xərçəngi əlamətləri və ya ağciyər xərçənginin əlamətləri adətən xroniki öskürək, nəfəs darlığı, sinə ağrısı və bəzən bəlğəmdə qanla özünü göstərir. Təəssüf ki, ağciyər xərçəngi növləri (kiçikhüceyrəli və qeyri-kiçikhüceyrəli) arasında kiçikhüceyrəli növ demək olar ki, yalnız siqaret çəkənlərdə rast gəlinir.
Digər Xəstəliklər: Siqaret həmçinin xroniki bronxit və emfizema kimi Xroniki Obstruktiv Ağciyər Xəstəliyinə (KOAH) səbəb olur. Bu, nəfəs almağı getdikcə çətinləşdirən irəliləyən xəstəliklərdir.
Siqaretin orqanlara təsirləri
İnsanlar çox vaxt xərçəng deyəndə yalnız ağciyər xərçəngini düşünürlər, lakin siqaret bədənin bir çox hissəsində xərçəng xəstəliyi riskini kəskin artırır:
Ağız və Boğaz: Ağız boşluğu, qırtlaq və udlaqda xərçəngin yaranmasına səbəb olur. Boğazda xərçəng əlamətləri tez-tez udqunma çətinliyi və səsin xırıltılı olması ilə müşahidə olunur.
Qida Borusu və Mədə: Siqaret tüstüsü udulduqda bu orqanları da zədələyir.
Sidik Kisəsi, Böyrək və Mədəaltı Vəzi: Zəhərli maddələr qana sorulub bütün bədənə yayılır və sidiklə xaric olarkən bu orqanların hüceyrələrini dəyişdirir.
Uşaqlıq Boynu Xərçəngi: Hətta uzaq orqanlarda da xərçəng xəstəliyi əlamətlərinə rast gəlinir, çünki nikotin immun funksiyanı zəiflədir.
Siqaretin immun sistemə və dərinin qocalmasına təsiri
Siqaretin zərəri təkcə daxili orqanlara deyil, həm də bədənin müdafiə sisteminə və xarici görünüşünə təsir edir.
Zəifləmiş İmmun Sistem (İmmunitet)
Siqaret bədənin immun sistemini zəiflədir. Bu, o deməkdir ki:
İnfeksiyalara qarşı mübarizə: Adi soyuqdəymə və ya qrip kimi infeksiyalar siqaret çəkməyənlərə nisbətən daha ağır və uzun çəkir.
Xərçəngə nəzarət: Bədənin zədələnmiş və xərçəngə çevrilməyə başlayan hüceyrələri aşkar edib məhv etmək qabiliyyəti azalır. İmmunitetin zəifləməsi xərçəngin inkişafına yol açır.
Dərinin Qocalmasına təsiri
Siqaret dərinizin düşmənidir:
Dəri Xərçəngi: Hər nə qədər günəş əsas səbəb olsa da, siqaret bəzi dəri xərçəngi növlərinin yaranma riskini artırır.
Qocalma: Nikotin qan damarlarını daraldır, dəriyə gedən oksigen və qida maddələrinin miqdarını azaldır. Bu, dərinin tez qocalmasına, qırışların yaranmasına və solğun görünməsinə səbəb olur. Dəri xərçəngi əlamətləri adətən dərinin rəngində və ya quruluşunda dəyişikliklərlə başlayır, lakin dərinin tez qocalması özü də siqaretin gözlə görünən zərərlərindəndir.
Siqaretdən imtina etməyin faydaları və bərpa prosesi
Ən yaxşı xəbər budur ki, siqareti tərk etmək heç vaxt gec deyil! Bədən inanılmaz dərəcədə bərpaedici gücə malikdir. Siqaretdən imtina etməyin faydaları dərhal başlayır:
Vaxt Çərçivəsi | Fayda |
20 dəqiqə sonra | Ürək döyüntüsü və qan təzyiqi normallaşır. |
12 saat sonra | Qanda karbon monoksid səviyyəsi normallaşır (qan daha çox oksigen daşıya bilir). |
2-12 həftə sonra | Qan dövranı yaxşılaşır, ağciyər funksiyası artır. |
1 il sonra | Ürək xəstəliyi riski siqaret çəkməyənlərin riskinin yarısına enir. |
10 il sonra | Ağciyər xərçəngi riski siqaret çəkməyənlərin riskinin yarısına enir. |
15 il sonra | Ürək xəstəliyi riski heç vaxt siqaret çəkməyən şəxsin riski ilə eyniləşir. |
Ağciyər xərçəngi müalicəsi və ya digər xərçəng növlərinin müalicəsində siqaretdən imtina müalicənin effektivliyini kəskin artırır. Bu, sadəcə bir vərdiş deyil, sağlam gələcəyə atılan ən cəsur addımdır! Siqaretin orqanizmə vurduğu zərərləri və vitamin balansındakı dəyişiklikləri izləmək üçün onkoloji pasiyentlər üçün vitamin check-up paketi keçidindən yararlanın.