Müayinələr
Müayinələr
Yüksək həssaslıqlı C-reaktiv zülal — kəskin faza zülalı, miokard toxumasının zədələnməsinə qarşı həssas göstəricidir.
Analiz C-reaktiv zülalın səviyyəsinin qiymətləndirilməsinə yönəlib və əsas risk amillərinə görə orta risk qrupuna daxil edilən pasiyentlərdə ürək-damar patologiyalarının əlavə dəqiqləşdirilməsi məqsədilə istifadə olunur.
Travma, infeksiya və ya iltihab fonunda CRP səviyyəsi 100 dəfədən çox arta bilər. C-reaktiv zülalın qandakı konsentrasiyası xəstəliyin aktivliyi və mərhələsi ilə yüksək korrelyasiya göstərir. C-reaktiv zülalın səviyyəsinin artması revmatik xəstəliklər, vərəm, nekrozlar, bədxassəli şişlər zamanı kəskin iltihab göstəricisidir. Ən yüksək göstəricilər bakterial infeksiyalar zamanı müşahidə olunur – səviyyə 100 mq/l-dən yüksək ola bilər. Virus və göbələk infeksiyalarında isə adətən 10–30 mq/l civarında olur. Müalicə fonunda CRP-nin azalması aparılan terapiyanın effektivliyindən xəbər verir.
hs-CRP və ürək-damar ağırlaşmaları
Aydın səbəblər olmadıqda CRP-nin az miqdarda artması damar divarında xroniki, subklinik iltihabı göstərə bilər. Bu, ateroskleroz, infarkt, tromboemboliya və insult kimi ürək-damar fəlakətlərinin inkişafı üçün risk faktoru ola bilər. Yüksək həssaslıqlı CRP təyini metodları onun <5 mq/l səviyyəsində dəqiqliklə ölçülməsinə imkan verir. Başlanğıc hs-CRP konsentrasiyası <1 mq/l olduqda — aşağı, 1–3 mq/l olduqda — orta, >3 mq/l olduqda isə yüksək ürək-damar riski hesab olunur.
Yüksək həssaslıqlı CRP-nin informativliyi
Bu göstəricinin yüksək həssaslıqlı üsullarla təyini aşağı sıxlıqlı lipoprotein xolesterinindən daha informativ ola bilər. Əgər CRP artıbsa və eyni zamanda digər risk amilləri (xolesterin, fibrinogen, homosistein və s.) də yüksəlibsə, ürək-damar ağırlaşmalarının riski nəzərəçarpacaq dərəcədə artır.
Kollagenozlar zamanı — xəstəlik prosesinin reaktivliyinin və aparılan müalicənin effektivliyinin qiymətləndirilməsi üçün;
Xroniki xəstəliklərdə (məsələn, amiloidoz) müalicənin effektivliyinə nəzarət məqsədilə;
Antibakterial terapiyanın effektivliyinin izlənməsi üçün (yenidoğulmuşlarda sepsis, menenjit və s.);
Ateroskleroz, şəkərli diabet və ya xroniki hemodializdə olan pasiyentlərdə ürək-damar ağırlaşmaları riskinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə.
Kardiovaskulyar riskin qiymətləndirilməsi üçün nəticələrin interpretasiyası:
< 1,0 mq/l — aşağı risk
1–3 mq/l — orta risk
3,0 mq/l — artmış damar ağırlaşmaları riski
Müayinələr