Kumbs reaksiyası (düz)

43 Azn

Düz Kumbs Reaksiyası analizi (Direct antiglobulin test-DAT) hemolitik anemiyanın səbəbini təyin etmək üçün istifadə olunur. Bu anemiyada eritrositlər yeniləri ilə əvəz olunmadan əvvəl əkscisimciklərlə sürətlə məhv edilir. Bu fenomen, öz eritrosit antigenlərinə (otoantikorlara) qarşı əkscisim meydana gətirən insanların səbəb olduğu autoimmunitet ilə əlaqəli hemolitik anemiyalarda baş verə bilər. Buna misal olaraq sistemik lupus eritematozus kimi autoimmun xəstəliklər, sistemik lupus eritematozus, linfoma və xroniki limfotik leykemiya, mikoplazma sətəlcəm və mononükleoz kimi infeksiyalar daxildir. autoəkscisimlər , penisilin kimi bəzi dərmanlardan istifadə edən insanlarda da ola bilər.

Ananın və körpəsinin qan qrupları arasındakı uyğunsuzluq səbəbiylə yenidoğanın hemolitik xəstəliyini (YHD) təyin etməyə kömək edə bilər. Uşaq dünyaya gələndə ana körpənin eritrositlərindəki xarici antigenlərə məruz qala bilər və körpənin eritrosit antigenlərinə qarşı əkscisimlər yarada bilər. Bu fenomen körpə ilə anası arasında Rh uyğunsuzluğu olduqda baş verə bilər. Əvvəllər Rh uyğunsuzluğu yenidoğanın hemolitik xəstəliyinin  ümumi səbəbi idi. Hamiləlik zamanı və sonrasında aparılan profilaktik müalicə sayəsində indi nadir hallarda görülür. Yenidoğanın hemolitik xəstəliyinin ən çox görülən səbəbi, xüsusilə 1 ci qrup qanlı analarda ana ilə körpə arasında ABO uyğunsuzluğudur.

Düz kumbs testi, şübhəli transfüziya reaksiyasını axtarmaq üçün istifadə edilə bilər. Qan köçürmüsünüzsə, hərarət və ya hemolitik transfuziya reaksiyalarına bənzər simptomlarınız varsa, köçürülmüş eritrositlərə qarşı əkscisim inkişaf etdirib-etdirmədiyinizi müəyyənləşdirmək üçün kumbs testi aparılır. Qırmızı qan hüceyrələrini əhatə edən əkscisim aşkar edildikdə, qırmızı qan hüceyrələri parçalanır (hemoliz) və ya normaldan daha sürətli dövranınızdan çıxarılır.

xüsusi hazırlıq tələb edilmir, qida qəbulundan 3-4 saat sonra yaxınlaşıb analiz verilə bilər

Düz kumbs reaksiyası, hemolitik anemiyaya işarə edən aşağıdakı simptomlar olduqda istəkedilə bilər:

  • Yorğunluq
  • Tünd sidik
  • Kürək, bel ağrısı
  • Sarılıq
  • Solğunluq
  • Dalağın böyüməsi

Düz kumbs reaksiyası, yeni doğulmuş körpənin aşağıdakı hemolitik xəstəliyi simptomları görünəndə də təyin oluna bilər:

  • Solğun üz rəngi
  • Sarılıq
  • Qaraciyər və ya dalaq böyüməsi
  • Bədənin hər yerində şişkinlik
  • Nəfəs alma çətinliyi
    düz kumbs reaksiyası, qan köçürmə reaksiyasının əlamətləri və simptomları olduqda təyin edilə bilər:
  • Yüksək hərarət, üşütmə-üşütmə
  • Dəri quruluğu
  • Kürək, bel ağrısı
  • Qanlı sidik
  • Huşunu itirmə və ya başgicəllənmə

Düz kumbs reaksiyası pozitivdirsə, eritrositlərə bitişik əkscisimlərin olduğunu bildirir. Adətən, düz kumbs reaksiyası nə qədər güclüdürsə (test nə qədər güclü pozitivdirsə), eritrositlərə bağlanmış əkscisim  miqdarı bir o qədər çoxdur. Düz kumbs reaksiyasını əkscismin  olduğunu aşkar etsə də, səbəbi və ya antikorun həqiqi növü barədə həkimə məlumat vermir. Düz kumbs reaksiyasının pozitivliyinin transfuziya reaksiyası, autoimmun  reaksiya, infeksiya, dərman və ya körpə ilə anası arasındakı Rh uyğunsuzluğundan qaynaqlandığını təyin etmək üçün xəstənin anamnezi və klinik müayinəsi tələb olunur. Normal populyasiyanın kiçik bir hissəsində düz kumbs reaksiyası pozitiv olur.

Düz kumbs testinin nəticəsi mənfi olarsa, xəstənin simptomları və əlamətləri eritrositlərdə əkscisim olmadığından , başqa səbəblər araşdırılmalıdır.