Qastrin (yunan dilindən gaster - "mədə") həzmin tənzimlənməsində iştirak edən hormondur. Mədə-bağırsaq traktının diffuz endokrin sisteminə aid olan, mədə mukozasında, onikibarmaq bağırsaqda, həmçinin mədəaltı vəzidə yerləşən G-hüceyrələri tərəfindən istehsal olunur. Qastrinin sintezi üçün mədə turşuluğunun azalması, protein qidalarının istehlakı, mədənin divarlarının uzanması tələb olunur. Qastrinin təsiri mədənin xlor turşusu istehsal edən hüceyrələrinə, öd turşusu istehsalına, mədəaltı vəzi sekresiyasına və mədə-bağırsaq traktının hərəkətliliyinə, epitelin və endokrin hüceyrələrin böyüməsinə təsir göstərir. Normal yemək zamanı xlorid turşusu istehsalının artması və həzm edildikdən sonra onun səviyyəsinin azalmasıdır. Əks əlaqə mexanizmi ilə xlorid turşusunun səviyyəsinin artması qastrinin istehsalını azaldır.
- Müayinədən 24 saat öncə spirtli içki istehlakını məhdudlaşdırmaq.
- Müayinədən 24 saat öncə yağlı qidaların istehlakını məhdudlaşdırmaq.
- Müayinədən 8 saat öncə kofein tərkibli məhsulların istehlakını məhdudlaşdırmaq.
- Müayinədən öncə fiziki və emosional gərginlikdən çəkinmək.
- Müayinədən 1 saat öncə siqaretdən istifadə etməmək.
- B12 vitamini çatışmazlığı əlamətləri (anemiya, epiteliya bərpasının pozulması, bağırsaq, nevroloji pozğunluqlar).
- Mədə-bağırsaq traktının xorası.
- Vermer sindromu.
- Zollinger-Ellison sindromu qastrin istehsalının artması ilə inkişaf edir. Bunun səbəbi bədxassəli qastrinoma adlanan şişdir. Bu zaman qastrinin sintezi artır və mədə turşusunun təsirindən azalmır.
- Addison-Birmer xəstəliyi megaloblastik anemiya zamanı qastrinin sintezinin artmasıdır. Bu zaman B12 vitaminin sorulmasını tənzimləyən Kasl faktorunun azalması baş verir və mədə divarları zədələnir.
Nəticələrin artması:
- Mədə şişləri.
- Xronik atrofik qastrit.
- Megaloblastik anemiya.
- Zollinger-Ellison sindromu.
- Addison-Birmer xəstəliyi.
Nəticələrin azalması:
- Hipertireodizm.
- Əzələdaxili atropin, sekretin daxil edilməsi.