Qaraciyər serrozu – qaraciyərin sağlam toxumasının tədricən çapıq toxuması (fibroz) ilə əvəz olunması nəticəsində yaranan ciddi və xroniki xəstəlikdir. Bu proses qaraciyərin normal fəaliyyətini pozur və orqanizmdə həyati vacib funksiyaların yerinə yetirilməsinə mane olur. Sirroz adətən illər ərzində yavaş-yavaş inkişaf edir, ilkin mərhələlərdə isə özünü aydın şəkildə büruzə verməyə bilər.
Qaraciyər serrozu əlamətləri
Xəstəliyin erkən mərhələlərində əlamətlər zəif və qeyri-müəyyən ola bilər. Lakin xəstəlik irəlilədikcə aşağıdakı simptomlar müşahidə oluna bilər:
- Yorğunluq və zəiflik
- İştahsızlıq, arıqlama
- Qarında şişkinlik (assit)
- Dərinin və gözlərin saralması (sarılıq)
- Qanaxmaların və göyərmələrin asanlıqla yaranması
- Ayaqlarda şişkinlik
- Dəri qaşınması
- Konsentrasiya pozuntuları və yaddaş zəifləməsi (qaraciyər ensefalopatiyası)
Qaraciyər serrozu nədən yaranır?
Sirrozun ən çox rast gəlinən səbəbləri bunlardır:
- Uzun müddət və həddindən artıq alkoqol istifadəsi
- Xroniki hepatit B və C virus infeksiyaları
- Qeyri-alkoqollu yağlı qaraciyər xəstəliyi (NAFLD)
- Avtoimmün qaraciyər xəstəlikləri
- İrsi metabolik xəstəliklər (məsələn, hemoxromatoz, Vilson xəstəliyi)
- Qaraciyərə uzunmüddətli zərər verən dərman və ya toksinlər
Qaraciyər serrozu keçicidirmi?
Təəssüf ki, qaraciyər sirrozu tamamilə keçici deyil. Çapıq toxuması bir dəfə əmələ gəldikdən sonra əvvəlki sağlam toxumaya çevrilmir. Lakin erkən diaqnoz və düzgün müalicə ilə xəstəliyin irəliləməsi ləngidilə və ağırlaşmaların qarşısı alına bilər. Müalicə əsasən səbəbin aradan qaldırılmasına, qaraciyərin qorunmasına və həyat keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına yönəldilir.
Qeyd edək ki, qaraciyər sağlamlığınızı qorumaq üçün vaxtında həkim müayinəsi çox vacibdir. Əgər yuxarıda sadalanan əlamətləri hiss edirsinizsə, vaxt itirmədən Saglam Ailə Tibb Mərkəzinə müraciət edin və mütəxəssislərimizdən peşəkar yardım alın.