Uşaqlarda iştahasızlıq çox vaxt valideynlərin ən böyük narahatlıqlarından biri olur. Uşağın kifayət qədər yemək yeməməsi, bəzi qidaları tamamilə rədd etməsi və ya yemək zamanı narahatlıq yaratması ailədə gərginlik yarada bilər. Əslində isə iştahasızlıq müxtəlif səbəbləri var və hər uşağın vəziyyətinə uyğun yanaşma tələb edir.
Uşaqlarda İştahasızlığın Əsas Səbəbləri
İştahanın azalması bəzən sadə bir səbəbdən, bəzən isə daha ciddi bir tibbi problemdən qaynaqlanır. Ən çox rast gəlinən səbəblər isə bunlardır:
- İnfeksiyalar və xəstəliklər – qrip, angina, bağırsaq infeksiyaları uşağın yemək istəyini azalda bilər.
- Diş çıxarma dövrü – körpələrdə diş çıxararkən narahatlıq və ağrı iştahanı zəiflədir.
- Qida vərdişləri və seçicilik – bəzi uşaqlar müəyyən dadlara qarşı həssas olur və yalnız sevdikləri qidaları qəbul edirlər.
- Psixoloji faktorlar – stress, yeni mühitə uyğunlaşma, məktəb və ya ailədaxili gərginlik iştahı azalda bilər.
- Həddindən artıq qəlyanaltılar – uşağın əsas yeməklərdən əvvəl şirniyyat və qazlı içkilərlə doyması iştahasızlığa gətirib çıxarır.
- Qida allergiyaları və həzm problemləri – bəzi qidalar uşağın mədəsində narahatlıq yaradaraq yeməkdən imtina etməsinə səbəb ola bilər.
Uşaqlarda İştahsızlığın Əlamətləri
Valideynlər bəzən iştahasızlığın normal böyümə prosesinin bir hissəsi olduğunu, bəzən isə ciddi problemə işarə etdiyini ayırd etməyə çətinlik çəkə bilərlər. Əlamətlərə diqqət yetirmək vacibdir:
- Uşağın davamlı olaraq yeməkdən imtina etməsi;
- Qida qəbulunun gündəlik ehtiyacı ödəmir görünməsi;
- Çəkidə azalma və ya çəki artımında durğunluq;
- Yemək zamanı tez yorulma və narazılıq;
- Yalnız maye və ya yumşaq qidaları qəbul etməsi.
Əgər bu vəziyyət uzun müddət davam edirsə, mütləq həkim məsləhəti alınmalıdır.
Uşaqlarda İştahsızlıqla Necə Mübarizə Aparmaq Olar?
İştahasızlığın səbəbini tapmaq müalicənin ilk addımıdır deyə bilərik. Sağlam Ailə Tibb Mərkəzində uşaqlar həm fiziki, həm də psixoloji baxımdan dəyərləndirildikdən sonra valideynlərə uyğun tövsiyələr verilir.
- Yemək saatlarını müntəzəm saxlamaq;
- Qidaları uşağın yaşına və dadına uyğun şəkildə təqdim etmək;
- Qazlı içki və şirniyyatı azaltmaq;
- Yeməyi stresssiz və sakit mühitdə vermək;
- İnfeksiya və ya xəstəlik səbəbindən iştahasızlıq varsa, mütləq həkim nəzarəti altında müalicə aparmaq.
Valideynlər unutmamalıdır ki, uşaqları yeməyə məcbur etmək əks nəticə verə bilər. Əsas məqsəd uşağa düzgün və balanslı qidalanma vərdişi aşılamaqdır.