Sidik qaçırma (enurez) uşaqlarda ən çox rast gəlinən problemlərdən biridir və valideynlər üçün həm narahatlıq, həm də sual doğuran bir mövzudur. Bu hal adətən gecələr, yuxu zamanı müşahidə olunmasına baxmayaraq bəzi uşaqlarda gündüz də baş verə bilər. Valideynlər çox vaxt bunu tərbiyə və ya diqqətsizliklə əlaqələndirirlər, amma əslində sidik qaçırma tibbi, inkişafla bağlı və ya psixoloji səbəblərdən qaynaqlana bilər. Ona görə də bu vəziyyəti düzgün anlamaq və uşağı günahlandırmadan yanaşmaq çox vacibdir. Ən əsası isə valideynlər bilməlidir ki, bu problemin müalicəsi mövcuddur.
Əsas səbəblər isə bunlardır:
- Genetik meyl – Əgər valideynlərdən birində və ya yaxın qohumlarda uşaq vaxtı sidik qaçırma olubsa, bu hal övladlarda da daha çox görülə bilər.
- Sidik kisəsinin inkişaf gecikməsi – Bəzi uşaqlarda sidik kisəsinin tutumu kiçik olur və ya tam dolduğunu hiss etməkdə çətinlik çəkirlər.
- Dərin yuxu – Uşaq çox dərin yatdıqda, sidik kisəsinin dolduğunu hiss etmədən sidik qaçıra bilər.
- Stress və psixoloji faktorlar – Məktəb mühitində dəyişiklik, ailə daxilində gərginlik və ya emosional travmalar sidik qaçırmanı artıran səbəblərdəndir.
- Sidik yolları infeksiyaları – İnfeksiya zamanı sidik kisəsində qıcıqlanma olur və uşaq sidiyə nəzarəti itirə bilər.
- Hormonal balans pozğunluğu – Antidiuretik hormonun (ADH) az ifraz olunması səbəbilə gecələr sidik istehsalı artır və uşaq onu saxlaya bilmir.
- Qəbizlik – Uzunmüddətli qəbizlik sidik kisəsinə təzyiq göstərərək sidik qaçırmaya səbəb ola bilər.
Sidik qaçırmanın uşaqlara təsiri
Sidik qaçırma uşağın psixoloji durumuna da təsir edə bilər. Davamlı hal aldıqda, uşaqda utanma, özünəinamın azalması və sosial həyatdan geri qalma kimi hallar ortaya çıxa bilər. Bu səbəbdən valideynlərin mövzunu sakit qarşılaması, uşağa dəstək olması və problemi vaxtında həkimlə müzakirə etməsi çox önəmlidir.
Yekun olaraq qeyd edə bilərik ki, uşaqlarda sidik qaçırma həm fiziki, həm də psixoloji səbəblərlə bağlı ola bilər. Bu hal uşağı utandırsa da, əksər hallarda müalicəsi mümkündür. Əsas odur ki, valideynlər səbəbi özləri təxmin etməyə çalışmasın, vaxtında pediatr və ya uşaq uroloquna müraciət etsinlər. Erkən diaqnoz problemin daha tez həllinə kömək edir.