Həyatın sürətli axışında tez-tez hiss etdiyimiz yorğunluq, əhval-ruhiyyə enməsi və ya tez-tez xəstələnmə. Bunları sadəcə stressin və ya yuxusuzluğun nəticəsi kimi qiymətləndiririk. Lakin bəzən bədənimiz əsaslı bir səbəbə, yəni vitamin çatışmazlığına görə siqnal verir.
Vitaminlər orqanizmdə çox kiçik miqdarda lazım olsa da, immun sisteminin güclənməsindən tutmuş hüceyrə bərpasına qədər minlərlə kimyəvi reaksiyanın açarıdır. Gəlin, bədənimizdəki vitamin catismazliginin ən yaygın əlamətlərini və ən vacib vitaminləri birlikdə öyrənək.
Vitamin çatışmazlığı nədir və orqanizmə necə təsir edir?
Vitamin çatışmazlığı (hipovitaminoz) bədənin normal fəaliyyəti üçün lazım olan miqdarda vitaminləri qəbul etməməsi və ya düzgün mənimsəyə bilməməsi halıdır. Təəssüf ki, müasir qidalanma vərdişləri və stress səbəbindən bu problem çox yayılıb.
Vitaminlərin orqanizmdəki rolu kritikdir: onlar bizim "kiçik mühasiblərimiz" kimidir, bütün proseslərin düzgün getməsinə nəzarət edirlər. Bir vitaminin əskikliyi zəncirvari reaksiya yaradaraq ümumi sağlamlığa mənfi təsir göstərir.
Əsas vitaminlər və onların faydaları
Bəzi vitaminlər var ki, onların çatışmazlığı əksər insanlarda müşahidə olunur və sağlamlığımız üçün əvəzolunmazdır:
Vitamin | Əsas Faydaları (vitamin a faydaları, vitamin c faydaları) | Çatışmazlıqdan Qorunma |
Vitamin C (2.9k) | Güclü antioksidantdır, immuniteti dəstəkləyir, dəri və kollagen sintezi üçün vacibdir. Vitamin c faydaları infeksiyalara qarşı mübarizəni əhatə edir. | Sitrus meyvələri, bibər, brokoli. |
Vitamin E (1k) | Hüceyrələri sərbəst radikallardan qoruyan güclü antioksidantdır. | Toxumlar, qoz-fındıq, bitki yağları. |
Vitamin A | Görmə qabiliyyəti, dəri sağlamlığı və immun funksiya üçün əsasdır. | Kök, balqabaq, şirin kartof. |
Vitamin K (260) | Qanın laxtalanması prosesində və sümüklərin sağlamlığında mühüm rol oynayır. | Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər (ispanaq, kələm). |
B9 Vitamini (b 9 vitamin) | Hamiləlikdə və ümumiyyətlə hüceyrə bölünməsi üçün vacibdir. Qan yaranmasında iştirak edir. | Paxlalılar, qara ciyər, ispanaq. |
B12 və D vitamini çatışmazlığının əlamətləri
Bəzi vitaminlər o qədər kritikdir ki, onların azlığı ciddi əlamətlərlə özünü büruzə verir. Bunlardan ikisi ən çox araşdırılanlardır:
D Vitamini Çatışmazlığı
D vitamini əslində bir hormon kimi fəaliyyət göstərir və çatışmazlığı, yəni vitamin d azligi dünya əhalisinin yarısına təsir edən geniş yayılmış bir problemdir. D vitamini kalsium vitamininin sümüyə daxil olmasına kömək edir.
Əsas Əlamətlər:
- Xroniki Yorğunluq: Səbəbsiz və daimi enerji çatışmazlığı.
- Sümük və Əzələ Ağrıları: Xüsusilə bel və ayaqlarda davamlı ağrılar.
- İmmunitetin Zəifləməsi: Tez-tez soyuqdəymə və infeksiya tutma.
- Əhval-ruhiyyənin Enməsi: Bəzən depressiya ilə əlaqələndirilir.
B12 Vitamini Çatışmazlığı
B qrup vitamin catismazligindən ən dramatik təsir göstərəni B12 əskikliyidir. B12 (Kobalamin) sinir sisteminin və qan hüceyrələrinin sağlamlığı üçün həyati əhəmiyyət daşıyır.
Əsas Əlamətlər:
- Ağır Yorğunluq və Zəiflik: Anemiya (qan azlığı) səbəbindən yaranır.
- Sinir Problemləri (Uyuşma): Əl və ayaqlarda keyimə, iynələnmə və ya uyuşma hissi (sinir zədələnməsinin ilkin əlamətidir).
- Yaddaş Zəifliyi: Fokuslanma çətinliyi və yaddaş problemləri.
- Dildə Ağrı və ya Qızartı: Dildə ağrı, şişkinlik və ya hamarlaşma.
Vitamin çatışmazlığı halsızlıq, diqqət azalması və immun zəifliklə özünü göstərə bilər.Bu əlamətləri yoxlamaq üçün ümumi check-up paketi analizini seçin.
Əgər bu əlamətlərdən hər hansı birini özünüzdə müşahidə edirsinizsə, xüsusilə də b12 vitamin catismazligi elametleri və ya vitamin d catismazligi simptomları sizi narahat edirsə, bir həkimlə məsləhətləşib qan analizi verməyiniz ən doğru addım olardı. Unutmayın, vitamin əlavələrini yalnız həkim məsləhəti ilə qəbul edin!