Bəzi insanlar üçün D vitamini sadəcə “günəş vitamini” kimi səslənir. Amma orqanizmdəki roluna baxdıqda, bu vitaminin əhəmiyyəti çox daha dərin olur. D vitamini nədir? O, kalsiumun mənimsənilməsini təmin edir, sümükləri gücləndirir, immuniteti möhkəmləndirir.
Müasir həyat tərzi qapalı mühitdə çox qalmaq, balanssız qidalanmaq, günəş işığından az yararlanmaq D vitamini çatışmazlığına səbəb olur.
Araşdırmalar göstərir ki, hərərlə özünü göstərir.
Lakin düzgün qidalanmaq, vaxtında analiz vermək və həkim təyinatına uyğun D vitamini qəbulu çatışmazlığın qarşısını almağa kömək edir.
D vitamini analizi və nəticələri
D vitamini səviyyəsini yoxlamağın yeganə dəqiq yolu qanda D vitamini analizidir. Bu analiz adətən “25(OH)D” səviyyəsini ölçür.
Bəs D vitamini analizi necə verilir? Qan nümunəsi səhər, acqarına götürülür.
Nəticələrin izahı:
30 ng/ml-dən aşağı - çatışmazlıq
30-100 ng/ml - normal səviyyə
100 ng/ml-dən yuxarı - D vitamini artıqlığı (hipervitaminoz)
D vitamini çatışmazlığının səbəbi
D vitamini çatışmazlığı çox geniş yayılıb. Səbəblər müxtəlif ola bilər:
Günəş işığının azlığı
Balanssız qidalanma
Qaraciyər və böyrək xəstəlikləri
Piylənmə və hormonal pozğunluqlar
Əlamətlər: Yorğunluq, əzələ zəifliyi, diş və sümük ağrıları, saç tökülməsi, depressiya (Qanda “D vitamini analizi” vasitəsilə bu vəziyyət tez müəyyən edilir).
D vitamini olan qidalar: balıq (xüsusən qızılbalıq), yumurta sarısı, qaraciyər, süd və süd məhsulları, göbələk.
D vitamini olan meyvələr və tərəvəzlər: avokado, portağal, banan, göbələk.
D vitamini artıqlığı (hipervitaminoz) nədir
D vitamini faydalıdır, amma həddindən artıq qəbul orqanizmə zərər verə bilər. Bu vəziyyət “D vitamini hipervitaminozu” adlanır.
Səbəbi çox vaxt nəzarətsiz qəbul edilən D vitamini damcıları və ya dərmanlarıdır.
Əlamətlər:
Qusma, ürəkbulanma
Əzələ ağrısı
Susuzluq və sidikdə artım
Kalsium səviyyəsinin yüksəlməsi (hiperkalsemiya)
Qorunma: Həkim məsləhəti olmadan “D vitamini dərmanları” və “D vitamini damlaları” qəbul etməyin.
Kimlər d vitamini çatışmazlığı riski altındadır?
Aşağıdakı qruplar risk qrupuna daxildir:
Qapalı mühitdə çalışan şəxslər
Qara dərili insanlar (dəridə sintez çətin olur)
Yaşlılar (D vitamini sintezi zəifləyir)
Hamilə və əmizdirən qadınlar
Uşaqlarda D vitamini çatışmazlığı halları, xüsusən qış aylarında
Südəmər körpələr (onlarda “körpələrə D vitamini nə vaxt verilməlidir?” sualı çox önəmlidir)
Sağlam həyat tərzi və düzgün qidalanma ilə bu risklər azaldıla bilər. “D vitamini olan meyvələr”, “D vitamini olan qidalar” və “böyüklər üçün D vitamini” kimi mənbələrə üstünlük verin.
D vitamini nədir sualının cavabı təkcə “günəş vitamini” deyil. O, orqanizmin ümumi sağlamlığı üçün əsas dayaqlardan biridir.
Çatışmazlıqdan qorunmaq üçün vaxtında analiz vermək, D vitamini olan meyvə və tərəvəzlər istehlak etmək, balanslı şəkildə günəş işığından faydalanmaq lazımdır. Ümumilikdə digər vitamin səviyyələrini də mütəmadi yoxlamaq mütləqdir, ümumi check-up paketimiz ilə tanış ola bilərsiniz.