Geri

Nikel, bədənində toplandıqda birləşmələri zəhərli olan ağır bir metaldır. Normalda insanlarda çox aşağı konsentrasiyalarda mövcuddur, lakin fizioloji rolu müəyyən edilməmişdir.

Nikelin bədənə daxil olmasının əsas yolları: bu metalın konsentrasiyasının artdığı su və qida ilə. Çay, qəhvə, şokolad, lobya, fındıq, kələm, ispanaq və kartof kimi qidaların tərkibində də olur. Hər gün  yeməklə birlikdə təxminən 175 μg nikel qəbul edilir, lakin bu, hər hansı bir intoksikasiya simptomunun inkişafı üçün kifayət deyil. Nikelin başqa bir mənbəyi hava çirkliliyidir. Siqaret çəkməyən adam gündə 0,1-0,25 μg nikel nəfəs alır (metallurgiya müəssisələrində çalışan işçilər üçün bu rəqəm 1 mkq-ı keçə bilər). İnhalyasiya iş yerində intoksikasiyanın əsas yoludur. Siqaret gündə nikel qəbulunu 0.0004 mkq artırır. Nikel tərkibli zərgərlik əşyaları, sikkələr, paslanmayan polad əşyalarla uzun müddət təmasda olarkən bu elementin dəri və selikli qişalardan nüfuz etməsi də vacibdir. Elemental nikel bütöv dəriyə nüfuz etmir, lakin nikel xlorid və sulfatın udulması 77%-dir.

Nikel zəhərlənməsi qanda konsentrasiyası ölçülməklə diaqnoz qoyulur. 

  • Analizdən  2-3 saat əvvəl yemək yeməyin, qazsız təmiz su içə bilərsiniz.
  • Müayinədən 30 dəqiqə əvvəl siqaret çəkməyin.
  • nikel (nikel karbonil) ilə kəskin zəhərlənmə: nəfəs darlığı, öskürək, baş ağrısı, ürəkbulanma və qusma, qarın ağrısı, qanaxma, ağciyər ödemi, sətəlcəm, beyin ödemi, deliryum, konvulsiyalar və komaya qədər şüurun depressiyası;
  • xroniki nikel zəhərlənməsi: burun tıxanıqlığı, burun axması, öskürək, nəfəs darlığı və ya boğulma tutmaları, nazofarenks və ağciyərlərin bədxassəli şişləri.

Qanda nikel səviyyəsinin artmasının səbəbləri:

  • kəskin və ya xroniki nikel intoksikasiyası;
  • hemodializ.

Qandakı nikel səviyyəsinin azalmasının diaqnostik dəyəri yoxdur.

Nəticəyə nə təsir edə bilər?

Nikel konsentrasiyası hemodializ zamanı arta bilər.
Yod və ya gadolinium tərkibli kontrast maddələrdən istifadə etdikdən sonra tədqiqatın 4 gündən gec olmayaraq aparılması tövsiyə olunur.